Een triggerpoint is een samentrekking in een klein deel van een spier, in de volksmond ook wel spierknoop genoemd, die uitstralende pijn kan geven. Ze kunnen in alle spieren van het lichaam voorkomen. Van buitenaf zijn deze spierknopen voelbaar als pijnlijke, harde bobbeltjes of strengetjes. Wanneer je er op drukt, kan dit een uitstralende pijn opwekken in een ander deel van het lichaam. De patiënt herkent in die uitstralende pijn vaak zijn klacht. Triggerpoints kunnen in alle spieren van het lichaam voorkomen.
Symptomen van triggerpoints
- Bij het belasten van de spier met een triggerpoint ervaart de patiënt pijn. Deze pijn is gelokaliseerd in een gebied kenmerkend voor de spier. Elke spier heeft zijn eigen karakteristieke uitstralingsgebied.
- Stijfheid en verminderde spierfunctie. Maximaal verlengen van de spier geeft pijn dus “leert” de spier te bewegen binnen de pijngrens. Er is sprake van verminderde bewegingsvrijheid wat zich uit in spierverkorting.
- Door verkorting van de spier en door pijn tijdens activiteit kan de spier niet maximaal aanspannen, wat zich kan uiten in afname van de spierkracht.
- Vegetatieve reacties; veranderde zweetsecretie, onwel voelen, duizeligheid, overgevoeligheid van de huid (bijvoorbeeld door aanraking snel rood worden), pijnlijke oog- en oor symptomen.
- Pijnvermijdingsgedrag, wat zich uit door dwanghoudingen en beperkte functie.
- Iemand kan een sterk wisselend klachtenpatroon ervaren waarbij de intensiteit en de plaats van de pijn kan variëren.
Hoe ontstaan triggerpoints?
Een myofasciale triggerpoint kan ontstaan door een acute (verkeerde beweging, ongeluk) of chronische (langdurige verkeerde werkhouding) overbelasting. Deze overbelasting kan te maken hebben met “beroepshoudingen” en leefgewoontes. Door onderbelasting ( te weinig bewegen en veel te lang zitten) kunnen ook triggerpoints ontstaan. Ook slechte voeding en stress vergroten de kans op het ontstaan van triggerpoints.
Triggerpoints ontstaan vaak door een combinatie van bovengenoemde zaken. De eenmaal aanwezige triggerpoints verdwijnen vaak niet of heel langzaam en kunnen jarenlang klachten blijven geven.
Wat maakt een triggerpoint pijnlijker en wat vermindert de pijn?
De pijn van een triggerpoint kan verergeren door:
- Veelvuldig gebruik van de spier zonder pauze.
- Als tijdens het bewegen de spier plotseling word verkort.
- Afkoeling (schaarse kleding), transpiratie
- Druk op de betreffende spier door bijvoorbeeld een zware tas, te strakke kleding of liggen of zitten op de aangedane spier.
- De pijn van een triggerpoint kan verminderen door:
- Het inbouwen van korte rustperiodes tijdens het bewegen, bijvoorbeeld het nemen van micropauzes tijdens het computeren.
- Langzaam rekken van de spier, het liefst als de spier warm is (bijvoorbeeld onder de douche of na het gebruik van een kersenpittenzak).
- Een temperatuur waarbij het lichaam kan ontspannen, aangename warmte.
- Therapie als dry needling, triggerpointmassage gecombineerd met op lengte brengen van spieren en bindweefsel door bijvoorbeeld yin yoga.
Onderzoek en behandeling van triggerpoints
Als je tijdens de behandeling alleen de pijnlijke triggerpoints behandeld is de kans groot dat de triggerpoints steeds weer terugkomen. Het is heel belangrijk om uit te zoeken waarom de triggerpoints zijn ontstaan.
Als je bijvoorbeeld een bekkenscheefstand hebt dan zullen de triggerpoints in bijvoorbeeld de nek steeds weer terugkeren als je het bekken niet behandeld.
Of als een patiënt veel stress ervaart in haar leven dan is de kans ook groot dat de triggerpoints steeds weer terugkomen.
Ik zie het onderzoeken en behandelen als een puzzel. Je gaat samen met de patiënt op zoek naar de klachtenonderhoudende factoren. Ik ben dan ook altijd onderzoekend aan het behandelen. Het is vaak zo dat er gaandeweg het behandeltraject weer nieuwe puzzelstukjes opduiken waar we dan weer mee aan de slag gaan.